Met Corrie Versluijs praten is op zichzelf al een spannende ervaring. Een dynamische vrouw die veel jonger overkomt dan haar echte leeftijd en die talloze verhalen opdiept over haar werkzame leven en de periode daarna. Ze begon als verpleegster, maar volgde daarna een pad dat haar na een spannende tijd in Ghana via allerlei opleidingen voerde naar De Haagse Hogeschool, waar ze docent was, maar ook halverwege de jaren tachtig de modularisering van de HBO-V mede vorm gaf en later meewerkte aan het opzetten van een van de eerste hbo-masters. Na haar pensioen ging ze als ‘Pummer’ acht keer naar Indonesië en een keer terug naar Ghana.
Ghana
Als Corrie vertelt over haar periode in Afrika neemt haar enthousiasme toe. Het werken in gewone ziekenhuizen in Nederland vind ze niet uitdagend genoeg. Ze is geïnteresseerd in ander culturen en heeft daarnaast ook een ideëel motief. Ze volgt een tropencursus en wordt door Memisa uitgezonden naar Ghana. Ze komt terecht in een klein dorp in omstandigheden die je nu primitief zou noemen: “Licht was er alleen tussen zes en tien uur ’s avonds en op andere tijden alleen als er geopereerd moest worden; ongecompliceerde bevallingen konden wel bij het licht van olielampjes. Er was alleen butagas en water werd dagelijks opgepompt uit een put, naar grote bakken op het dak, van waar het de waterleiding in ging.” Ze verricht er samen met de arts allerlei medische handelingen zoals bevallingen, het geven van narcose en ze leert er keurig hechten. Op haar 25e mag ze zich directrice van het ziekenhuis noemen omdat ze de langst zittende ‘witte’ zuster is.
“Afrikanen zijn ontzettend aardig en leergierig. Ik werkte met ongeveer 40 Ghanese ‘verplegenden’ die lang niet allemaal de juiste opleiding hadden maar vaak heel intelligent waren en zich snel hun taken eigen maakten. Veel Ghanezen spreken Engels en fungeerden dan ook als tolk. Wel fijn, want zonder tolk met verstand van gezondheid en ziekte was het werken als arts/verpleegkundige onmogelijk.”
Terug naar Nederland
Na drie jaar besluit ze terug naar Nederland te gaan. Het is een combinatie van factoren. Ze doet wel veel medische ervaring op, maar ze mist de echte feedback op haar werk, met name over de manier waarop ze leiding geeft. Het blijft bij een wat vragende blik als ze de verpleegsters wel eens wat (te) kritisch benadert. “Bovendien wilde ik in Nederland zijn, omdat mijn ouders ouder werden.”
Docentenopleiding en maar doorleren
Corrie komt te werken op de thoraxafdeling van het AZL, nu LUMC, in Leiden, in de periode van de eerste coronaire operaties. Weer een spannende tijd, maar ook weer niet voor lang, want ze krijgt de gelegenheid om een docentenopleiding te doen. “Tot mijn verbazing vond ik het onderwijs enig”. En kennelijk uitdagend genoeg, want ze zal er haar verdere carrière in blijven werken. Ze verdiept haar kennis van vakken als psychologie, sociologie en andragogiek en geniet daar zeer van. En ze weet meteen wat ze verder ambieert: docenten opleiden. Ze wordt docent verpleegkunde op de inservice-opleidingen van het Westeinde Ziekenhuis en Leyenburg, maar dat is nog niet genoeg. In de avonduren wordt er verder gestudeerd, eerst MO-A Pedagogiek en vervolgens MO-B Onderwijskunde.
Modularisering en integratie
Uiteindelijk komt Corrie bij de Kaderopleiding Verpleegkunde te werken en ze kan meteen aan de bak, want de opleiding moet omgebouwd worden. Extensivering, integratie, probleemgestuurd onderwijs en modularisering zijn op dat moment de toverwoorden in hbo-land en Corrie gaat daar naast het lesgeven graag mee aan de slag. Dat doet ze later ook bij de HBO-V die De Haagse Hogeschool bij de STC-operatie krijgt toegewezen in ruil voor de opleiding Fysiotherapie. Drie echt verschillende bloedgroepen (Sociale Academie, Fysiotherapie en Verpleegkunde) moeten samen het HBO-V-programma vormgeven. “Het was lastig, maar leuk. Er werd verschillend gedacht over het niveau en de inhoud, maar ik was al wat ouder en had veel ervaring en misschien wel wat gezag. Uiteindelijk is het goed gelukt.” Tussendoor studeert ze nog Verplegingswetenschappen aan de Universiteit van Utrecht. In haar loopbaan stond de inhoud altijd centraal en niet de carrière om ‘hogerop’ te komen.
Masteropleiding
Rond 2000 werkt Corrie mee aan het opzetten van de hbo-master Nurse Practioner. Het Haagse werkveld heeft daar behoefte aan, maar de master komt in Den Haag niet van de grond. Een wonderlijke samenwerking met Hogeschool Leiden en een mislukte accreditatie liggen daaraan ten grondslag.
Met PUM naar derde wereld
Corrie denkt dan al een tijdje na over stoppen met werken. Over vervroegd pensioen. Niet omdat ze het niet naar haar zin heeft bij De Haagse. Integendeel. Ze heeft een prachtige tijd gehad en zelfs nu, 13 jaar later, komt ze nog met veel plezier langs bij de HHS. Maar Corrie wil nog iets in de derde wereld gaan doen en daar niet te lang mee wachten. Dan maakt ze kennis met PUM (Programma Uitzending Managers), een organisatie die senior experts naar ontwikkelingslanden stuurt om daar kortdurend te helpen bij projecten en te adviseren over onder meer onderwijsontwikkeling en personeelsbeleid. Corrie gaat acht keer naar Indonesië voor medisch-verpleegkundige projecten en tot haar grote genoegen ook naar Ghana, waar ze nog veel bekenden van vroeger ontmoet. Het zijn mooie ervaringen, heel betekenis- en zinvol. “Je krijgt inzicht in allerlei culturen en dat relativeert weer de kleine dagelijkse beslommeringen als je terug bent in Nederland. Als ik dit destijds als sabbatical had kunnen doen, was ik misschien nog wel langer in het onderwijs doorgegaan!”
Pensioen
Pensioen betekent ook dat ze nu tijd heeft voor familie en vrienden, die zorg nodig hebben. Zelf blijft ze ook niet gespaard van ziekte, slijtage, verlies, gemis van naasten en verdriet. Het roept de vraag op wat ze nu nog moet op haar leeftijd. Ze is op zoek naar nieuwe zingeving, die ze deels vindt in vrijwilligerswerk in de parochie. Misschien studerende vluchtelingen begeleiden, ze heeft immers veel ervaring met andere culturen? Inmiddels is ze ook wel in het stadium van opruimen, kasten leeghalen, dingen tegenkomen waar veel herinneringen aan kleven.
Maar dan realiseert Corrie zich dat ze best tevreden is over hoe het gaat, ja allemaal wat trager en weerbarstiger, maar ze heeft nog energie om nieuwe dingen te beginnen.
