‘Ik droom van een Beweegvriendelijk Zuiderpark’

Hans Tromp in gesprek met Monique Berger, kersverse Lector Technologie voor Inclusief Bewegen en Sporten (Assistive Technology for Mobility & Sports).

Ik spreek Monique Berger via een beeldscherm. Op de achtergrond haar gezellige appartement in het centrum van Amsterdam en vol in beeld de druk sprekende, en altijd enthousiaste Lector Mevr. Dr. Monique Berger.

Ha Monique, Gefeliciteerd!! Mag ik nog ‘ je’  zeggen? Hoe spreek ik u eigenlijk aan? Wel zeer eerwaarde excellente lerares Berger? Of weledelzeergeleerde vrouwe?

Nou dat laatste was ik al, maar zeg maar gewoon Monique.

Wat is voor jou het belangrijkste van deze benoeming?

Ik zie het lectoraat vooral als de drager van mijn ideaal en het voortzetten van wat ik al deed als senior onderzoeker: onderzoek en innovatie binnen de combinatie van Technologie, Bewegen en Sport met speciale aandacht voor mensen met een fysieke beperking. Maar dan in een wat meer overstijgende rol.

Daar heb je inderdaad je sporen al mee verdiend zou ik zeggen, zoals de rolstoelontwikkeling waarmee het basketbalteam brons won op de Olympische Spelen van 2012, jullie RAAK pro onderzoek naar de perfecte sportrolstoel, wat heeft geleid tot een nieuw methode om de prestatie van rolstoelsporters in het veld tijdens wedstrijden en trainingen  te meten en waar 2 hogeschooldocenten Rienk  van der Slikke en Annemarie de Witte op gepromoveerd zijn!
Eigenlijk had je deze benoeming al veel eerder verdiend, waarom heeft het zolang geduurd?

Dank voor dit compliment, maar lector word je natuurlijk niet zomaar, zeker als je al bij de Haagse Hogeschool werkt. Ik denk dat dit ook samenhangt met het selectiebeleid in het verleden. De hogeschool trok liever lectoren van buiten aan, omdat die vaak een groot extern netwerk met zich meebrachten. Gelukkig heb ik in de loop der jaren zo’n netwerk opgebouwd, zowel intern als extern, dus dat was een voordeel. Bovendien is de aanstelling van Lectoren altijd tijdelijk en dat maakt het voor interne medewerkers wat ingewikkeld, want die hebben al een vast dienstverband. Gelukkig was dit ook geen belemmering meer, bovendien, als deze benoeming over 6 jaar eindigt word ik graag weer senioronderzoeker en hogeschoolhoofddocent. Dat heb ik tot nu toe met heel veel plezier gedaan. Maar verlenging is ook mogelijk natuurlijk :-).

Afijn, je bent het en ik vind dat meer dan terecht! Maar nu even terug naar je ideaal. Wat ga je eigenlijk doen?

Ja, dan kom je eigenlijk gelijk aan mijn visie en missie:

Ik vind bewegen erg belangrijk, maar dan wel voor iedereen: arm, rijk, jong, oud, chronisch ziek, gezond, voor mensen met een beperking. Iedereen moet op zijn of haar niveau kunnen meedoen. Uit onderzoek blijkt nog steeds dat de deelname door chronisch zieken en gehandicapten achterblijft. Voor die mensen kunnen aanpassingen en hulpmiddelen, maar ook een stimulans in de vorm van maatje of groepstrainingen, echt het verschil maken.

Dat bewegen moet je breed zien: natuurlijk is het gezond, maar het vergroot ook de kwaliteit van leven, mensen doen iets samen, hebben lol met elkaar, vinden het gezellig, ook na het actief bezig zijn. Dat zie je in de sportkantines, na het skiën, tijdens het schaatsen. Hoe leuk kan dat zijn! Vooral ook voor mensen waarvoor die beweegactiviteiten tot nu toe minder toegankelijk of aantrekkelijk zijn! In dit lectoraat richten we ons op die specifieke doelgroepen.

Maar wat betekent dat dan voor je onderzoek?

Daarin blijven we werken aan drie onderzoekslijnen: stimuleren, registreren, analyseren en faciliteren van bewegen. Dat past ook binnen het Kenniscentrum Health Innovation, waarvan dit lectoraat deel uit maakt. Daarin zitten de lectoraten Gezonde leefstijl in een Stimulerende Omgeving; Data Science; Impact of Sport; Oncologische zorg; Technologie voor gezondheid;  Urban Aging en Revalidatie & Technologie. Dit is net als mijn lectoraat een voortvloeisel uit het eerdere lectoraat Revalidatie van Arend de Kloet waar ik zelf voor gewerkt heb. De verbindende factor binnen dit kenniscentrum zien wij in terug in de missie:

Het ontwikkelen, evalueren en implementeren van sociaal-technologische innovaties ter bevordering van de positieve gezondheid van kwetsbare groepen in de regio. (bron: Zelfevaluatie Kenniscentrum Health Innovation, Thomassen, de Vries, Bintevinos, de Haagse Hogeschool, Den Haag, april 2020).

En hoe betrek je het onderwijs daarbij, ik bedoel studenten en docenten?

Daar hebben we natuurlijk al jarenlang ervaring mee binnen het Expertisecentrum Bewegingstechnologie. Daar verzamelen we opdrachten uit de praktijk waar afstudeerders, stagiaires maar ook eerste- en tweedejaars studenten aan werken. Echte opdrachten dus, die resultaat moeten opleveren.
De docenten zijn verantwoordelijk voor het binnen halen en uitvoeren van die opdrachten en het uitzetten binnen het onderwijs. Dat vraagt wel flexibiliteit binnen het onderwijsprogramma. Bij Bewegingstechnologie lukt dat goed, maar bij andere opleidingen waar we graag mee samenwerken is dat soms nog wel een belemmering. Die houden zich graag aan een strak onderwijsprogramma.
Toch wil ik dat er echt interdisciplinair wordt samengewerkt, dus dat is nog een uitdaging.
Bovendien geldt voor mijn lectoraat dat bij elke aanvraag die wij indienen en elke opdracht die we aannemen op voorhand vaststaat dat wij studenten en docenten in het onderzoeksproject betrekken. Dat is wat mij betreft een verplichting!
Overigens zijn daar binnen het Kenniscentrum al goede voorbeelden van zoals de ontwikkeling van de MQscan, maar dat zou ik graag willen uitbreiden. Eigenlijk moet het voor studenten maar ook voor docenten van alle opleidingen uit alle jaren mogelijk zijn om te participeren in innovatie en onderzoeksprojecten van de verschillende lectoraten.

En hoe maak je het lectoraat zichtbaar, hoe zien je collega’s wat je aan het doen bent?

Ik zal proberen één dag in de week bezig te zijn in het onderzoekslab binnen de Sportcampus Zuiderpark. Laten zien wat wij daar onderzoeken met de rolstoelergometers voor rolstoelsporters, onderzoek met de smart rollator etc. Daarnaast ben ik natuurlijk aan het werk (o.a. colleges geven) op de hoofdlocatie bij Bewegingstechnologie en voor een ander deel bij Basalt, (10 revalidatiecentra in de regio (red), die eenderde van het lectoraat subsidieert. Maar zichtbaarheid is voor mij heel belangrijk, ook gewoon bij de koffieautomaat even kletsen over waar je mee bezig bent.

Heb je daar dan allemaal tijd voor? Je moet ook nog onderzoek doen, aanvragen schrijven, gelden binnen halen, netwerken en zo?

Dat gaan we zien. Als lector heb je toch meer een overstijgende rol. Aanvragen voor onderzoeksprojecten, zoals ik dat vroeger deed, worden ook gedaan door de senioronderzoekers, promovendi en de kenniskringleden binnen het lectoraat. Dat geeft meer ruimte, want dat is heel intensief werk en daar is nu 1,2 fte voor beschikbaar.

Allemachtig, veel mooie ideeën allemaal! Maar kun je nou een concreet voorbeeld noemen waaraan je gaat werken en waar wij xnetters ook van begrijpen wat dit gaat opleveren?

Heel graag! Zeker ook voor jullie xnetleden, want die zou ik daar goed bij kunnen gebruiken. Ik droom van een Beweegvriendelijk Zuiderpark. Een park dat bewegen ademt, waar mensen die er komen, kunnen zien en beleven hoe leuk actief bezig zijn is. Uitnodigt tot bewegen, voor rolstoelers, niet rolstoelers, mensen met en zonder krukken. etc. Ik zie joggers voor me, die met handbikers hun rondjes maken, skeelers, mensen die aan het klimmen zijn aan een bolder of klimwand of een low, of high rope parkoers doen, een skatebaan die ook toegankelijk is voor rolstoelers, jeux de boule banen voor ouderen, ga zo maar door. Met natuurlijk als kloppend hart de Sportcampus Zuiderpark, van waaruit alles georganiseerd wordt met en door studenten van de HALO, Sportkunde, en Mondriaan Lifestyle, Sport en Bewegen. Maar ook voor studenten bouwkunde, Industrieel ontwerpen en Bewegingstechnologie, die herontwerpen kunnen maken gericht op die uitdagende beweegomgeving.

Tenslotte: Wat betekent dit lectoraat nu voor de xnetters en nog veel belangrijker: Wat kunnen xnetters voor het lectoraat betekenen?

Nou daar wilde ik ook graag naar toe, dus dank voor die vraag! 
Voor mij zijn de leden van jullie netwerk mensen met een bak aan ervaring, hebben vaak interessante netwerken en veel kennis van de wijze waarop we relevante partijen kunnen betrekken bij dit initiatief. En natuurlijk onderwijs- en onderzoekservaring. Bovendien zijn jullie in staat om mee te denken over concrete activiteiten en die te vertalen in beleid. 
Dus Heel graag! De pensionados van nu zijn allemaal super fit, gezond en slim, dus die handen en denkkracht kunnen we goed gebruiken, eventueel ook als doelgroep.
We willen binnenkort een aantal relevante stakeholders die betrokken zijn bij het Zuiderpark bijeenroepen om te brainstormen over de mogelijkheden. Denk aan de gemeente Den Haag, Stichting Werkgever Sportclub Den Haag (WSDH) en andere organisaties. Maar ook Xnetters die mee willen denken, lijkt me super leuk.
Er is al veel, zoals een zwembad, ringweg, rolschaatsbaan, skatebaan, beweegparcours (ook voor kinderen), vijvers, sportvelden, hardloopbaan, speeltuin voor kinderen, openluchttheater, kinderboerderij, een prachtig park en de Sportcampus Zuiderpark.
Maar je ziet nog maar weinig ‘Georganiseerde Beweging’. Dat moet en kan anders. Wij willen onderzoeken hoe mensen verleid kunnen worden tot bewegen en dat geldt voor alle doelgroepen. Het gaat om de vraag ‘wat heb jij nou nodig om te gaan bewegen!’
Daarvoor wordt hopelijk ook het Beweegloket (dat nu nog gericht is op mensen met een beperking) uitgebreid naar ‘leefstijlloket’ waar iedereen met vragen kan komen. 

Dus mijn oproep is: 

Als jullie dit interessant vinden: denk mee, doe mee en beweeg mee, want alles wat we in het Zuiderpark kunnen realiseren op het gebied van bewegen en plezier is er ook voor jullie! 

Mail me: m.a.m.berger@hhs.nl

Dank Monique, heel veel succes met je lectoraat en we gaan zeker nog van je horen. Oh ja, wanneer is de inauguratie?

Eerlijk gezegd, nog geen idee, denk na de zomer, want ik wil wel dat het een ‘life’ feestje wordt!